De energietransitie is hard nodig
Door de sterke toename van broeikasgassen in de atmosfeer stijgt de temperatuur van de aarde. De klimaatverandering die daarmee gepaard gaat is bedreigend voor de leefbaarheid op aarde. De tijd die we hebben om het tij te keren raakt op. Daarom spreken we van een klimaatcrisis.
De klimaatcrisis vraagt om een mondiale aanpak. In het Klimaatverdrag van Parijs hebben 195 landen, inclusief Nederland, afgesproken om in 2050 de stijging van de gemiddelde wereldtemperatuur te beperken tot ruim onder 2 graden Celsius, zo mogelijk 1,5 graden Celsius. Om dit te bereiken ligt de focus op het verminderen van de CO2-uitstoot.
De Nederlandse overheid heeft voor de Nederlandse uitstoot van broeikasgassen als doel gesteld: in 2030 ten minste 55, en liefst 60 procent minder uitstoten ten opzichte van 1990 en een CO2-neutraal energiesysteem in 2050. Op dit moment bevinden we ons in de overgangsfase (transitiefase) van fossiele bronnen naar hernieuwbare energiebronnen. Dit noemen we ook wel de energietransitie.
Uitvoering Klimaatakkoord
Het Regeerakkoord van 2017 vormde de basis voor een aanscherping van de Nederlandse klimaatambities. Het kabinet koos toen voor een reductiedoel van 49% broeikasgassen in CO2-equivalent in 2030. Inmiddels is dit doel dus naar boven bijgesteld. In lijn met de Europese ambities heeft Nederland (met het Regeerakkoord van 15 december 2021) de klimaatambities van Nederland verder aangescherpt naar 55% in 2030. Om dit doel ook zeker te halen, kiest het kabinet om het beleid te richten op een hogere opgave, wat neerkomt op circa 60% in 2030.
In 2050 moet de uitstoot van broeikasgassen zelfs met 95% zijn afgenomen. Een doel dat vervolgens ook is vastgelegd in het Nederlandse Klimaatakkoord en in de Nederlandse Klimaatwet.
Het Klimaatakkoord is een overeenkomst uit 2019 tussen maatschappelijke organisaties en bedrijven in Nederland om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan. De meest voorkomende broeikasgassen zijn F-gassen, lachgas, methaan en koolstofdioxide (CO2). CO2 heeft verreweg het grootste aandeel in de totale uitstoot van broeikasgassen in Nederland.
Beoogde reductie van broeikasgassen – bron: Klimaatakkoord. (Klik voor vergroting).
Om de CO2-uitstoot te reduceren is het noodzakelijk dat we minder fossiele brandstoffen verbranden. Productieprocessen moeten schoner en efficiënter, en het is belangrijk dat we veel meer gebruik gaan maken van hernieuwbare energie, zoals groene stroom en aardwarmte.
EBN en de energietransitie
De benodigde versnelling van de ontwikkelingen is gebaat bij een krachtige publiek-private samenwerking. EBN kan in de gehele keten haar invloed aanwenden door partijen samen te brengen en door kapitaal, infrastructuur, kennis en expertise in te brengen in concrete projecten. Richting het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft EBN een adviserende rol vanuit haar kennis van de ondergrond en de gaswaarde- en warmteketen.
EBN wil via haar bedrijfsactiviteiten een wezenlijke bijdrage leveren aan CO2-reductie en een klimaatneutraal energiesysteem. Op dit moment voorziet aardgas nog in ongeveer een derde van ons energieverbruik. EBN ondersteunt de winning van Nederlands aardgas zolang er nog nationale vraag naar aardgas is. Hierdoor is minder gasimport nodig wat onder meer gunstig is voor de CO2-footprint, maar ook voor de handelsbalans en de werkgelegenheid.
Tegelijkertijd zet EBN zich in voor het versterken van de aardwarmtesector en het versnellen van de ontwikkeling van aardwarmte. Ook is EBN actief in de ontwikkeling van CO2-opslag. EBN verkent de mogelijkheden voor ondergrondse energieopslag en andere bouwstenen voor verduurzaming zoals het hergebruik van bestaande mijnbouwlocaties voor de ontwikkeling van groen gas en het onderzoeken van mogelijke locaties voor de opslag van waterstof. Zo geeft EBN energie aan de transitie om het Klimaatakkoord van plan naar uitvoering te brengen.
Van gaswaardeketen naar energiewaardeketen
Om de energietransitie te realiseren is het Klimaatakkoord opgesteld. Hierin hebben bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheden een pakket maatregelen en afspraken onderschreven om de Nederlandse uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 55-60 procent te verminderen. Het huidige op fossiele brandstoffen gebaseerde energiesysteem in Nederland moet transformeren tot een nieuw systeem. Met andere woorden: de gaswaardeketen zoals we die kennen moet transformeren naar een energiewaardeketen. Binnen dat nieuwe systeem krijgen elektriciteit, duurzame warmte en duurzame gasvormige energiedragers (groen gas en waterstof) een dominante rol. De verschillende duurzame opties moeten geïntegreerd worden en in samenhang een plek krijgen. Dit is te zien in onderstaande afbeelding.
De energiewaardeketen
Klik op de afbeelding om uit te vergroten.
Geïnformeerde dialoog bevorderen
Een onderdeel van onze inzet rondom de energietransitie is het faciliteren van een geïnformeerde dialoog tussen stakeholders over thema’s van de energietransitie. Het actief ontwikkelen en delen van onze kennis van (ondernemen in) de Nederlandse ondergrond en van assets is hier onderdeel van. Dat doen we bijvoorbeeld door data efficiënter en effectiever in te zetten, deze te verankeren in onze business processen en deels openbaar beschikbaar te stellen.
Maar we verbinden ook door brede gemeenschappelijke thema’s op een verrassende en inhoudelijke manier over de bühne te brengen. In dit verband organiseren we het jaarlijkse Energieontbijt, de talkshow Transition Talks, het programma Zo Werkt Energie in Nederland, Weken van …, podcasts en we zijn hoofdpartner van het Energiepodium. We vinden het belangrijk dat het gesprek op basis van de juiste feiten en cijfers wordt gevoerd. Hiertoe brengen we jaarlijks de infographic Energie in Cijfers uit.
