“Iedereen moet kunnen meedoen aan de transitie”
Achtergrond
Energie Beheer Nederland bestaat dit jaar 50 jaar en ondersteunt de Energiebank: een initiatief dat mensen helpt die moeite hebben met het betalen van hun energierekening. Gedurende het jubileumjaar zamelt EBN geld in om de bank te kunnen helpen bij het realiseren van haar missie. Over de Energiebank, de achtergronden en de ambities gaan we in gesprek met Marieke Vollering, directeur van de Energiebank, en de CEO van EBN, Jan Willem van Hoogstraten.
Hoe en waar is de Energiebank begonnen?
Marieke: “In 2016 is de Energiebank opgericht met een initiatief vanuit Alliander. Het idee erachter was simpel: wat het ene huishoudens teveel opwekt met zonnepanelen kan heel goed aan een ander huishouden (dat het echt nodig heeft) worden doorgegeven. Technisch is dat inmiddels ook wel goed te doen, maar de wetgeving laat het vooralsnog niet toe. De vraag werd toen opgeworpen hoe mensen die het echt nodig hebben wel kunnen worden geholpen. En dan heb je het over mensen die bijvoorbeeld in een huurhuis wonen en niet de financiële en mentale ruimte hebben om zelf te verduurzamen. Eigenlijk mensen die structureel te rood staan om groen te kunnen denken. Inmiddels hebben we tien Energiebanken en er zit nog een aantal aan te komen (zoals in Zeist, Vlaardingen, Woerden en Hulst). De Energiebanken worden met name draaiende gehouden door vrijwilligers die worden ondersteund door een aantal professionals. Het afgelopen jaar hebben we ongeveer 18.000 mensen kunnen helpen. Uiteindelijk willen we naar een landelijke dekking. Onze ambitie is om iedereen die het nodig heeft te kunnen helpen.”
Jan Willem: “Een rechtvaardige energietransitie staat bij ons hoog op de agenda. De transitie is van en voor iedereen en iedereen moet de mogelijkheid hebben eraan mee te doen. De Energiebank is een uitstekend voorbeeld van een instantie om de brug te slaan naar mensen die het moeilijk hebben. Wij hebben dan ook niet lang hoeven nadenken om juist deze bank te ondersteunen.”
Komen jullie makkelijk aan de financiën?
Marieke: “Gemeenten hebben veel budget gekregen voor het bestrijden van energiearmoede. De lokale energiebanken helpen gemeenten en instanties met het bereiken van de huishoudens die deze hulp het hardst nodig hebben. Ze krijgen hier gemeentebudget voor, soms aangevuld met giften of opbrengsten van een energiecoöperatie uit de buurt. Energiebank Nederland wordt gesteund door fondsen en het bedrijfsleven, zoals EBN dit jaar. We rekenen ook op een subsidie van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, die hopelijk eind september wordt toegekend. Dit is hard nodig om meer huishoudens te kunnen helpen in het komend stookseizoen en de jaren erna.”
Jan Willem: “Door de enorme energieprijzen van de afgelopen jaren is een initiatief als de Energiebank (helaas) onmisbaar in de samenleving. Ze doen daar enorm mooi en goed werk en helpen daarmee ook de energietransitie verder op gang.”
Een initiatief als de Energiebank is onmisbaar in onze samenleving
Jan Willem van Hoogstraten
CEO Energie Beheer Nederland Hoe bereik je de groep mensen die het nodig heeft?
Marieke: “Dat is niet altijd even eenvoudig. Mensen melden zich om wat voor reden dan ook niet altijd spontaan aan. Dat heeft te maken met onbekendheid, maar ook met schaamte. Dus gaan we zelf ook op pad. Door samen te werken met woningcorporaties, gemeenten, kerken, moskeeën, etc, kunnen we gericht op mensen afstappen en onze hulp aanbieden. We kijken dan naar het energiegedrag van mensen en kunnen vaak al met kleine maatregelen voor een enorme verlichting zorgen. En het liefst een structurele en lange termijn verlichting.”
Dat laatste zeg je niet voor niets…
Marieke: “Klopt. Wij vinden dat de beleidsmakers veel te veel met de korte termijn bezig zijn. Een toeslag hier, een potje daar. Daarmee zet je mensen niet in hun kracht. En uiteindelijk zijn mensen daar structureel ook niet mee geholpen. Vandaar dat wij altijd het lange termijn perspectief en een échte gedragsverandering in het oog proberen te houden.”
Jan Willem: “Dat lange termijn denken spreekt me bijzonder aan. Wat dat betreft is het niet anders dan veel projecten waar wij ons mee bezig houden. Concreet en structureel werken aan de toekomst om Nederland een energiezekere en – veilige toekomst te geven. Een toekomst waaraan iedereen kan meedoen.”
